Öyle ki internet, bilgisayar ile sınırlı kalmayıp cep telefonları sayesinde her yerden ulaşılır bir hale geldi. İnternetin bu kadar kolay ulaşılabilir olması yaşamın her alanında olduğu gibi alışveriş alışkanlıklarını da değiştirmiş durumda. Online alışveriş siteleri, alışverişi kolaylaştırmanın yanında, kullanıcılarına birbirinden farklı indirim ve kampanyalar da sunuyor. Son zamanlarda internet alışverişinden bahsedilirken indirim, fırsat, kampanya kelimelerinin yanında cashback ya da para iadesi kelimelerini de sıkça duyar olduk. Birçoğumuzun ilk defa karşılaştığı bu kelimeler internetten alışveriş yapanların çok seveceği benzersiz bir sistem sunuyor
Cashback nedir, nasıl işler ve ne işe yarar?
İnternetten satış yapmaya çalışan şirketlerin kullandığı en yaygın reklam şekli satış başına ödeme yapılanıdır. Yani firma “gösterim başına” veya “tıklama başına” ödeme yapmak yerine sadece reklam aracılığıyla gelen müşterilere yapılan satıştan komisyon verir. Aslında bu sistemi anlatırken yıllardır ticaretin ana unsuru olan bir konsept üzerine kurulu çok basit bir sistemden bahsediyoruz. Bildiğiniz gibi bir satıcıya müşteri götürerek komisyon almak yıllardır kullanılan bir yöntem. Biz farkında olmasak da bir siteye erişmek için tıkladığımız linkler aslında sadece bu geleneksel yöntemin internet ortamına taşınmış hali.
Cashback siteleri ise bu sistemi kullanıp alıcı ile satıcıyı bir araya getirerek yapılan satış karşılığında satıcıdan belli bir komisyon alıyor. Aldığı bu komisyon sabit bir rakam ya da satış yapılan fiyat üzerinden belli bir yüzde şeklinde farklılıklar gösterebiliyor. Cashback sitelerinin farkı ise aldıkları bu komisyonların ya hepsini ya da belli bir kısmını puan veya nakit olarak tekrar alıcılara iade etmeleri. Kısacası ‘cashback’ sitesi reklam yayınlıyor, bu reklamı tıklayan kişi alışveriş yaparsa firmadan komisyon alıyor ve bu komisyonu o alışverişi yapan kişiye ödüyor. Sonuçta herkes kazançlı; sistemi kullananlar alacağı ürünü daha ucuza alıyor, firma ekstra satış yapıyor, ‘cashback’ siteleri de ya reklamlardan ya da satışlardan kendi formatına göre bir para kazanıyor. Akıllıca bir kazan-kazan-kazan taktiği.
Peki, bu cashback ya da para iadesi veren siteler hangileri?
İlk olarak Avantajix’in Türkiye’ye getirdiği bu benzersiz sistem aslında sadece Türkiye için benzersiz çünkü Avrupa ülkelerinde ve ABD’de yaklaşık 15 senedir kullanılıyor. Amerika’da 1500′ü aşkın online mağazadan cashback veren Ebates, bu sistemin en eskilerinden; 1998 yılında kurulan site, sahip olduğu 2 milyondan fazla kullanıcıya her yıl 100 milyon USD dağıttığını belirtiyor. Fatwallet, Swagbucks, Mr Rebates, Extrabux ve Pling adlı siteler Ebates’in hemen ardından gelen ve en bilinen cashback siteleri. Mayıs 2005’te kurulmuş olan Quidco ise İngiltere’nin en büyüğü konumunda; bu site bugün 3,5 milyon üyesi ve 170 çalışanı ile en aktif cashback sitelerinden. Yaptıkları açıklamalara göre her sene ortalama kullanıcılarına yaklaşık 300 GBP ve bazı kullanıcılarına ise ayda ortalama 1000 GBP kazandırıyor. Quidco kadar eski olmayan ve en yakın rakipleri konumundaki Topcashback, Fatcheese, eDeals ve Greasypalm siteleri ise onun yarısı büyüklüğünde bile değil. Türkiye’de ise durum daha çok yeni olmasına rağmen bir çok girişimci bu alanda denemelere başladı bile. Bunlar arasında Avantajix, Netlioo, İadeci, Nakitkazan, Paramigeriver ve Paraiadesi.com sitelerini göstermek mümkün.
Tam olarak bu süreç nasıl işler?
İlk olarak kullanmayı planladığınız cashback sitesinin üyeliğine sahip olmalısınız. Üyelik işlemlerinden sonra, alışveriş yapmayı planladığınız siteyi bu cashback sitesi içinde arayıp bulmanız gerekiyor. Aramanız sonucunda istediğiniz siteyi bulabiliyorsanız bu iyi haber; çünkü bu, o siteden para iadesi alabilirsiniz demektir. Artık tek yapmanız gereken cashback sitenizde bulduğunuz link aracılığıyla o siteye gitmek. Burada dikkat edilmesi gereken nokta alışveriş yapılacak siteyi arama motoru veya site adresini direkt yazarak değil, cashback sitesi üzerinde bulunan linkler aracılığıyla açmak. Her zamanki gibi alışverişinizi yaptıktan sonra cashback sitesindeki üyeliğinizde iade alacağınız miktarı görebiliyor olacaksınız. Alışverişi yaptığınız site, aldığınız ürünün tedarik süresi gibi faktörler paranızın hesabınıza yatırılma süresine etki edebilir. Sistem Türkiye’de yeni olsa da internetten alışveriş yapanlar arasında hızla yayılmaya başladı bile. Sistemi deneyen ilk kullanıcılar için ise kazandıkları iadeleri bekleyiş kısmı en zor kısım gibi duruyor. Belki en zor ama bir o kadar da karlı.
